Bodźce

Są to czynniki wywołujące pobudzanie receptorów nerwowych. Można je podzielić na zewnętrzne (pochodzące ze środowiska zewnętrznego) działające na skórne zakończenia nerwowe i zmysły oraz wewnętrzne odbierające podniety z mięśni stawów i ścięgien. Bodźce dzieli się też na bezwarunkowe i warunkowe (tak jak odruchy). Bodźce bezwarunkowe. Bodźcami bezwarunkowymi są podniety, które bezpośrednio zmuszają psa do wykonania żądanej czynności. Chcąc na przykład nauczyć psa siadania, należy nacisnąć ręką na jego krzyż w kierunku ziemi. Działanie ręki właściciela naciskającego krzyż psa będzie w tym wypadku fizycznym bodźcem bezwarunkowym wywołującym odpowiedni odruch, to znaczy zmuszający psa do zajęcia ppzycji siedzącej. Przyjęcie tej pozycji przez psa pod dotknięciem ręki jest działaniem odruchowym, podobnym do usunięcia przez psa nogi, gdy przypadkowo chcielibyśmy na nią nadepnąć. Do dalszych bodźców bezwarunkowych o działaniu fizycznym należą również głaskanie, pociągnięcie smyczą czy kolczatką itp. Rodzaj i siła użytych bodźców zależą od okoliczności i indywidualnych właściwości psa, dlatego też wychowawca powinien umieć zastosować właściwy bodziec w każdym poszczególnym wypadku. Im gwałtowniejsze są odruchy psa, tym bodźce muszą być silniejsze, aby osiągnęły właściwy rezultat. Jednakże wszystkie podniety należy stosować w sposób raczej umiarkowany, zdarzają się bowiem psy o specjalnie podwyższonej wrażliwości, u których zastosowanie na przykład bodźca fizycznego dużej sile (ostre szarpnięcie) może spowodować odwrotny skutek (hamowanie) pies będzie się bał swego wychowawcy.