Pies nabywa w ciągu życia na podstawie własnych doświadczeń, w tym również na podstawie doświadczeń spowodowanych przez człowieka (np. w toku szkolenia). Na przykład każda substancja jadalna, gdy tylko znajdzie się w jamie ustnej, powoduje wydzielanie śliny. Jeśli psu pokaże się mięso, to momentalnie następuje u niego wydzielanie śliny (w nieco mniejszym stopniu niż w czasie jedzenia). Oznacza to, że widok mięsa i jego zapach działają tak samo, jak i w wypadku gdy znajdują się w jamie ustnej. Ta reakcja psa na widok znanego mu pokarmu nasunęła przypuszczenie, że pies będzie również reagował na każdą inną podnietę, przypominającą lub sygnalizującą podawanie pokarmu. Przeprowadzone przez Pawłowa doświadczenia laboratoryjne potwierdziły to przypuszczenie. Doświadczenie Pawłowa polegało na tym, że na 2—3 sekundy przed podaniem psu pokarmu włączano sygnał dźwiękowy (dzwonek, instrument muzyczny) lub zapalano światło. Po kilkakrotnym powtórzeniu ćwiczenia pies nie tylko wydzielał ślinę, ale biegł do miejsca, w którym go karmiono, odwracał głowę, wstawał lub budził się i wykonywał wiele innych czynności. Obojętny przedtem bodziec stał się przyczyną odruchu, jaki zwykle wywoływało karmienie. Odruch ten nazwano warunkowym.
